Rodzice rozważający rozstanie często decydują się zostać razem ze względu na dzieci, przynajmniej, dopóki te nie staną się pełnoletnie. Jednak taka sytuacja nie zawsze jest możliwa, a co więcej – może przynieść więcej szkody niż pożytku. Dziecko, niczym barometr, odczuwa napięte relacje, kłótnie i ciche dni, co wywiera negatywny skutek na jego stan emocjonalny. Wbrew pozorom, rozstanie rodziców nie musi oznaczać „końca świata” dla dziecka, o ile zostanie przeprowadzone w atmosferze wzajemnego poszanowania i z troską o dobro pociechy. Jak rozmawiać z dzieckiem o rozwodzie i przygotować je do nachodzących zmian?
Nie okłamuj, ale dostosuj prawdę do wieku dziecka
Dziecku nie służy zarówno kłamstwo i ukrywanie rzeczywistej przyczyny nieobecności rodzica, jak i „brutalna prawda”. Jeśli nie wiesz, jak przekazać dziecku wiadomość o rozwodzie, powiedz po prostu „nie mieszkamy już razem, ale jesteś dla nas najważniejszy/a i możesz w każdej chwili na nas liczyć.” Młodszym dzieciom można tłumaczyć, że „mamusia i tatuś nie mogą mieszkać już razem, bo za bardzo się różnimy”. W żadnym wypadku nie obarczaj winą drugiego rodzica, a przedszkolakowi nie zdradzaj powodu rozstania. Nie mów, że „tatuś już nas nie kocha” albo odszedł, bo założył drugą rodzinę. Jak rozmawiać z dzieckiem o rozwodzie? Przede wszystkim nie traktuj go jak dorosłego, który musi zostać rozjemcą czy wesprzeć Cię w walce z byłym małżonkiem. Twoje dziecko musi mieć poczucie, że jest tak samo kochane przez oboje rodziców i rozwód nie zmieni relacji z żadnym z nich.
Nie obarczaj dziecka odpowiedzialnością
Waszym zadaniem jest stworzenie dziecku takich warunków, aby czuło się bezwzględnie bezpieczne i kochane. Maluch nie może „stracić gruntu pod nogami” ani czuć się osamotniony. Nawet jeśli nie możecie na siebie patrzeć, zadbajcie o regularne kontakty z dzieckiem i utrzymujcie poprawne stosunki. Im więcej przyjaźni sobie okażecie, tym łatwiej dziecko pogodzi się z waszym rozstaniem. Jak rozmawiać z dzieckiem o rozwodzie? Tłumacz sytuację na spokojnie, nie drąż tematu i nie roztrząsaj powodów rozstania przy dziecku. Nawet jeśli czujesz się bezradna i rozwód jest dla Ciebie wyjątkowo bolesnym przeżyciem, nie wymagaj od dziecka, by pomogło Ci w tym trudnym okresie. Niezależnie od okoliczności rozwodu i wieku, dziecko nie może być waszym mediatorem, posłannikiem czy sojusznikiem jednej ze stron. Staraj się nie płakać przy nim i nie okazywać podłego nastroju, nie rozmawiaj również z innym dorosłym o swoim eks-małżonku przy dziecku. Dziecko przytłoczone złym samopoczuciem matki nie tylko musi sobie radzić z własnymi emocjami, ale i nieświadomie wchodzi w rolę rodzica, co negatywnie odbije się na jego rozwoju.
Na co musisz być przygotowana?
Rozwód rodziców to jedna z najbardziej stresogennych sytuacji w życiu, w związku z czym dziecko jest podatne na zaburzenia emocjonalne i negatywne zachowania. Młodsze dzieci mogą uciekać w sferę marzeń i do czasów wczesnego dzieciństwa – nie panikuj zatem, jeśli Twoja pociecha zacznie ssać kciuk albo domagać się założenia pieluszki. Dzieci w wieku przedszkolnym mogą przejawiać agresywne zachowania w stosunku do siebie i otoczenia, cierpieć na zaburzenia snu i łaknienia, a także nabrać nerwowych nawyków, np. obgryzania paznokci czy skubania włosów. Starsze dzieci mogą reagować izolowaniem od otoczenia i ucieczką w samotność, z kolei nastolatki często usiłują sobie poradzić z emocjami za pomocą substancji psychoaktywnych i autodestrukcyjnych zachowań.
Jak rozmawiać z dzieckiem o rozwodzie? Dla dziecka najważniejsze jest poczucie bezpieczeństwa i tego, że jest nadal kochane przez oboje rodziców. Musicie zapewnić mu stabilizację, dlatego przestrzegaj stałego rytmu dnia, dotrzymuj obietnic i zawsze przychodź na umówioną godzinę. Dziecko musi mieć pewność, że rodzice go nie opuszczą, dlatego nie dopuszczajcie nawet do krótkich spóźnień i przestrzegajcie zasad porozumienia rodzicielskiego w sprawie opieki.
